Een kijkje in een Japanse speelhal vol flipperkasten

​Toen ik laatst in Japan was, hoorde ik dat speelhallen aan het verdwijnen zouden zijn. Maar iedere willekeurige bezoeker aan Japan zal die stelling in twijfel trekken.

In Japan hebben ze overal enorme speelhallen, gevuld met ritmische spelletjes, vechtspellen en spellen met lasergeweren - de Japanse speelhallen zijn kleurrijker en decadenter dan waar ook ter wereld. De Pachinko-salon is de meest kenmerkende Japanse speelhal. In deze pseudo-gokhallen spelen de Japanners op rechtopstaande flipperkasten onder het verdovende geluid van vallende metalen ballen. Ik begrijp het spel nog steeds niet echt.

Maar met al die speelhallen overal en een overdaad aan zilveren balletjes van de pachinko's, waar was dan de flipperkast? In bijna de hele wereld is de flipperkast onlosmakelijk verbonden met de speelhal en ik ben ook nog eens compleet verslaafd aan het spelletje. Waar ik ook ben, van Londen tot San Fancisco, kan ik het niet weerstaan op zoek te gaan naar een oude vertrouwde flipperkast.

In Japan heeft de flipperkast nooit echt voet aan de grond gekregen. Ze hebben ongeveer ieder spel dat je kan bedenken, maar een flipperkast kun je niet makkelijk vinden. Zou ik dan nergens aan mijn trekken kunnen komen?

Maar toen kwam ik in Amerikamura, een soort Amerika-dorp in Osaka. Tegenover een Burger King, vlakbij een beeld van Uncle Sam staat daar BIGSTEP, een winkelcentrum met een concerthal, een tacokraam, een gothic-lolitawarenhuis en een wentelroltrap. Belangrijker nog: op de derde verdieping is The Silver Planet, een speelhal met alléén maar flipperkasten.

"Pinball is een van de iconen van de Amerikaanse cultuur," zegt Yuske Namba, de manager van BIGSTEP. "Dus vonden we het wel zo logisch om een flipperkasthal te hebben. We importeerden ongeveer 100 flipperkasten uit de VS en bouwden de grootste flipperkasthal in Azië, misschien zelfs wel de grootste buiten de VS."

Sinds de opening, één jaar geleden, is The Silver Ball Planet en hommage aan Amerika's minst ruimtebesparende spelletje. De tientallen tafels zijn gegroepeerd op thema: muziek, films met Arnold Schwarzenegger, Playboy modellen en kasten ontworpen door Pat Lawlor – de beroemdste flipperkastontwerper van de jaren 90. Een beamer speelt video's af die door het personeel zijn gemaakt, afgewisseld door comedy. Er is een muurschildering van Marty McFly en er staat zelfs een oude Coca-Cola automaat, met een kratje ernaast voor de lege flesjes.

Ik mocht spelen met een paar van mijn persoonlijke favorieten: Tales from the Crypt, Twilight Zone, Elvis en Creature from the Black Lagoon. Er waren kasten die ik nooit eerder heb gezien, alleen op plaatjes: Space JamTime Machine, Guns&Roses, Batman Forever. Zelfs de recente Wizard of Oz flipperkast van Jersey Jack, die niet de beste kast is die ooit heb bespeeld, maar het was wel de meest decadente. Misschien ook de luidruchtigste.

In Harajuku, Osaka en andere plaatsen in Japan, wordt de flipperkast vaak ingezet als hommage aan de Verenigde Staten.

"Ik houd erg van flipperen, omdat het een spel is dat je met je hele lijf speelt," aldus Namba. "Ik houd ook erg van hun uiterlijk. Iedere flipperkast heeft een thema. De graphics en lampjes zijn prachtig. Ze vertegenwoordigen designtrends van bepaalde tijdsperioden."

Pinball staat ook bekend om zijn erg specifieke regels. Bijvoorbeeld bij Twilight Zone is de jackpot "de piano," een doelwit verstopt onder een astrologische klok. Voor het skill shot bij Attack from Mars moet je de linker flipper inhouden bij het wegschieten van de bal. Het is niet altijd even intuïtief. Ik heb spelers gezien die de bal in het spel hielden zonder te weten waarom, en de hele dag door kwam ik kasten tegen waar mensen hun credits en replays hadden laten liggen, smekend om opgebruikt te worden.

Op de kast staan de instructies, maar die waren allemaal in het Engels. Ik vroeg Yuske nog of daardoor de Japanners misschien in het nadeel waren, want ze leken niet echt een idee te hebben waar ze mee bezig waren.

"Ja en nee," zei Nmaba. "Gewoon simpelweg de bal raken, daarvoor hoef je de instructies niet te kunnen lezen. Maar, we willen graag dat onze klanten leren het spel te spelen. Hoe ze punten, credits en multi-ball scoren, enzovoort. Daarom hebben we ook instructies in het Japans." Bij de balie lagen wat schattige boekjes die uitleggen hoe, bijvoorbeeld, Indiana Jones: The Pinball Adventure werkt.

Yuske denkt dat de Japanse voorliefde voor videospelletjes ervoor heeft gezorgd dat de flipperkast maar mondjesmaat naar Japan is gekomen. In de jaren 60 en 70, toen de flipperkast zijn opmars maakte, bestond er al een groeiende markt van speelhallen in Japan. En het helpt waarschijnlijk ook niet dat de kasten lastig te vervoeren en nog moeilijker in het onderhoud zijn.

Bovendien is pinball ook helemaal niet zo populair binnen Amerika en nog minder daarbuiten. Eerlijk gezegd heb ik na twee maanden ook nog steeds geen benul hoe pachinko werkt. Dus, Japan, blijf rustig je eigen spelletje spelen, dan speel ik wel op The Addams Family – de bestverkopende flipperkast aller tijden.