De GLTCH-app bagatelliseert de glitch art

Mocht je het nog niet kennen: GLTCH is een nieuwe iPhone-app die gebruikers glitch art laat te maken met hun eigen foto’s en GIFs. GLTCH bestaat al een tijdje, en hoe geïnspireerd het ook mag zijn, ondermijnt de app de kunst van de digitale (of analoge) glitch. Natuurlijk is iedere glitch die je met de app maakt uiteindelijk ‘origineel’, maar de makers van de app hebben het hele idee van glitch art te toegankelijk gemaakt. En daarmee is het voor glitch art het equivalent geworden van Hipstamatic of Instagram.

“Verander iedere foto of GIF in een prachtige fout met de gratis GLTCH-app,” aldus de app’s website. “Importeer eenvoudig een foto of GIF van je telefoon, kies een GLTCH en bewaar je creatie op je telefoon.”

Ik ben geen glitch artpurist, maar glitch art zou in definitie niet te makkelijk moeten zijn, zoals met alles eigenlijk. Er zou tenminste een vorm van moeite gedaan moeten worden naast simpelweg een foto nemen, die importeren en dan een paar keer op je telefoon te tikken.

Toen ik nog videokunst maakte heb ik een paar glitches in mijn werk gebruikt, maar nooit als enige esthetische component.  Het was, min of meer, altijd een onvoorziene bijkomstigheid. Een tijdje geleden kwam ik er bij toeval achter dat je met de iPhone’s panorama ook bijzondere glitches kunt maken. Het feit dat de panorama-functie wel vaker geneigd is te glitchen is niet bepaald nieuws, maar het kost wel een stuk meer moeite om daarmee een toffe glitch te produceren dan enkel op Chop & Screw, Melt of Ghost op de GLTCH app te drukken.

De charme van een glitch zit juist in software of andere technologie die bezwijkt onder de druk van information overload en andere triggers. Hetzelfde geldt min of meer voor analoge glitches. De panoramafunctie van de iPhone kan bijvoorbeeld niet tegen snelle bewegingen, waardoor verschillende stukken beeld van de panorama in elkaar versmelten. In tegenstelling voegt de GLTCH-app een soort schattigheid toe aan de wens van onze generatie om coole visuals te maken, die aan het einde van de dag cultureel volkomen homogeen zijn. En natuurlijk worden die uiteindelijke foto’s door gebruikers op Tumblr geupload, het thuis van homogene digitale beelden.

Je zou GLTCH kunnen gebruiken als een soort educatieve tool om een basisbegrip - zij het op een compleet oppervlakkig level – van glitch art te vormen. Maar juist de filosofische onderbouwing van glitch art wordt hierbij gecastreerd en gebagatelliseerd. In die zin heeft de app iets weg van Drift, een app die gebruikers ertoe zet om ‘psycho-geografische’ wandelingen te nemen waarbij men bewust wordt van de omgeving. Het hele idee van psycho-geografie is juist om dit zonder enige hulp te doen.

Als GLTCH ervoor zorgt dat een paar kids of zelfs een paar duizend volwassenen meer interesse in glitch krijgen is de app het misschien wel waard. Maar ik verwacht helaas niet dat de app ervoor zal zorgen dat gebruikers de methode of de motivaties achter de kunstvorm beter zullen gaan begrijpen, laat staan waarderen.

Meer over digitale kunst:

Zijn nerds de nieuwe avant garde van de kunstwereld?

Microsoft Paint redde het leven deze 97-jarige man

Creative Coding: programmeren als kunstvorm