Ze keek naar hem en wist het meteen.Daarna werd ze gebeld door een familielid. “We zijn op het politiebureau, maar er zijn maar twee van je broers hier,” kreeg ze te horen. “Joseph is zoek.”Jocelyns tante vertelde niet dat ze hem had gevonden.Later die dag kwamen er twee lijkwagens bij het huis van de familie aan, al had de familie alleen het lichaam van Marcelo verwacht. De medewerkers brachten zijn lichaam naar de huilende familieleden, en daarna ook het tweede lichaam. Het werd angstaanjagend stil. Pas toen realiseerde de familie zich dat ze ook Joseph, de vader van Jocelyn, hadden verloren.Het lichaam was bedekt met een wit laken, de voeten staken eronder uit en waren omwikkeld met tape. Jocelyns tante vroeg of ze het lichaam mocht zien, en de medewerkers sloegen het laken open. Het lichaam was nat en de ogen van het slachtoffer waren uitgestoken. Een paar van zijn tanden waren uitgetrokken. Zijn penis was te zien, omdat zijn broek opengeritst was. Zijn nagels waren donker.
DE DRUGSOORLOG VAN DUTERTE
“Het bewind van Marcos heeft ons met diepe wonden achtergelaten, maar dit is eigenlijk nog veel erger,” zegt hij, waarmee hij verwijst naar het dictatorschap van de vorige president Ferdinand Marcos. “Deze systematische oorlogsvoering vindt 24 uur per dag plaats, recht voor onze ogen.”"Terwijl de drugsoorlog al vier jaar voortwoekert, is er nog weinig gezegd over deze vrouwen en hun ervaringen. “Als ik hun verhalen hoor, realiseer ik me dat dit de hel op aarde is,” zegt priester Flavie Villanueva, die met de kerk een programma organiseerde om vrouwen en kinderen die hun man of vader verloren tijdens de drugsoorlog te helpen.
MOORD OP KLAARLICHTE DAG
Op de zondag dat hij stierf, zou Jessie een zak rijst gaan kopen voor Marilyn en hemzelf. Hij had wat tijd te doden totdat ze thuis zou komen, dus hij liep rond twee uur ‘s middags naar het hutje van een vriend om met een paar maten te poolen. De hut bevond zich onderaan een heuvel, vlakbij een ravijn. Het was een bouwwerk dat bestond uit textiel, multiplex, plastic en andere lichte materialen.Een paar maanden voor zijn dood liet Jessie Marilyn een nieuwsbericht op zijn telefoon zien, over een slachtoffer van de drugsoorlog. “Schat, kijk dan. Hij werd doodgeschoten terwijl hij lag te slapen.” Niet lang daarna kwamen er ook berichten in het nieuws dat zelfs voormalige drugsgebruikers koud werden gemaakt. Jessie vroeg haar of ze Payatas konden verlaten. Ze spraken af dat Jessie in december naar zijn geboortestad zou gaan, waar zijn familie woonde, en dat Marilyn later zou volgen. Maar zover is het nooit gekomen. Hij werd in augustus vermoord.
Uit het document blijkt ook dat hij pas rond middernacht medische hulp kreeg, ongeveer negen uur nadat hij was beschoten. Hij lag tien dagen in het ziekenhuis, waar agenten hem opspoorden en een zaak tegen hem aanspanden.Ik hoorde dat er buiten veel schoten werden gelost. Ik hoorde meerdere verheven stemmen – sommige boos, sommige huilend. Ik hoorde iemand zeggen: “Weg ermee, gewoon zeggen dat ze zich hebben verzet. Leg het bewijs maar neer.”Toen de gewapende mannen buiten waren, verzamelde ik al mijn moed om me te verplaatsen. Ik kroop het huis uit en liep naar het ravijn, dat een paar meter verderop lag. Ik drukte mijn hand op mijn wond en rolde naar beneden. Ik landde aan de kant van het beekje op de bodem van de ravijn.Ik bad dat ik het zou overleven, zodat ik mijn kinderen kon zien opgroeien en gerechtigheid zou kunnen vinden voor mijn vermoorde vrienden.
Efren diende bij de Ombudsman aanklachten in tegen de vier agenten en hun handlangers voor poging tot moord, de moord op zijn vrienden, diefstal en het sjoemelen met drugs en vuurwapens. Toen Marilyn zijn verhaal hoorde, besloot ze met de aanklacht mee te doen.Volgens de agenten zou ik me verzet hebben tegen mijn arrestatie en hebben teruggevochten tijdens een drugsoperatie. Ze beweren ook dat ik de enige was die de schietpartij tussen mij en mijn vrienden en de agenten heeft overleefd. Ze hebben zelfs in interviews gezegd dat we gepakt werden terwijl we drugs aan het gebruiken waren, en dat we beruchte drugsgebruikers en zelfs dieven waren.
“Ik heb een foto van het forensische team gezien waarop hij omgedraaid ligt. Dat gaf me kracht,” zegt ze. “Toen ik de foto voor het eerst zag kon ik niet stoppen met huilen. Maar ik dwong mezelf om ernaar te kijken, zodat ik kon blijven vechten.”Wat Marylin het meest pijn doet is de executie-achtige manier waarop Jessie is vermoord. Het beeld van Jessie die op zijn knieën zit, in zijn hemd en zwarte korte broek, doodsbang en huilend, krijgt ze niet meer uit haar hoofd. Als ze hem toch zouden vermoorden, had ze liever gehad dat ze hem meteen hadden neergeschoten, in plaats van hem om zijn leven te laten smeken.
DUIZEND DODEN, EEN VEROORDELING
Toen leden van de PCP-7 Drug Enforcement Unit, onder leiding van PO3 Arnel Oares, en tien anderen de One Time Big Time Operation uitvoerden, merkte de hierboven genoemde verdachte de aanwezigheid van de naderende politieagenten op.Verdachte trok zijn vuurwapen en schoot direct op de politieagenten, maar miste. Daardoor werd PO3 Oares aangespoord om terug te schieten, om de onwettige agressie van eerstgenoemde af te weren, aangezien hun levens in direct gevaar verkeerden. Hierbij raakte hij de verdachte in zijn lichaam, hetgeen leidde tot zijn onmiddellijke dood.
Hij had ook een pistool in zijn linkerhand. Kian was rechtshandig.Zijn lichaam werd aangetroffen in een foetushouding. Hij droeg zijn pyjama – een blauw shirt en boxers. Hij overleed door drie geweerschoten: een in zijn rug, twee in zijn hoofd. Uit de lijkschouwing bleek dat hij met zijn gezicht op de grond lag toen de eerste twee schoten werden gelost. Het derde schot kwam binnen via zijn linkeroor en kwam er aan de rechterkant weer uit.
DE DRUGSOORLOG VOORBIJ
“De implicaties zijn enorm,” zegt Dr. Nicole Curato, een socioloog en universitair hoofddocent aan de Universiteit van Canberra, tegen VICE. “Dit tast het vertrouwen aan in instellingen die ons zouden moeten beschermen, zoals de politie. Het verzwakt ook de gemeenschap: in plaats van dat buren elkaar helpen, verklikken ze elkaar nu als vermeende drugsdealers. Het is moeilijk om dat soort relaties te herstellen.”Curato, die onderzoek heeft gedaan naar de Filippijnse drugsoorlog, zegt dat het ook meerdere blijvende effecten zal hebben voor vrouwen. “Sommigen kiezen ervoor om stil te blijven en zich te richten op het heropbouwen van hun leven, terwijl anderen juist hun stem laten horen, hun verhalen vertellen en gerechtigheid eisen. Beide reacties zijn belastend voor ze; het vereist veel emotionele kracht om te rouwen en een traumatische ervaring te verwerken – of je nou stil blijft of je uitspreekt.”“Maar beide gevolgen laten ook zien hoe vrouwen in staat zijn om zich niet als slachtoffers, maar als overlevers op te stellen. Het is cruciaal om dat narratief zelf op te eisen.”De gevolgen van de drugsoorlog zullen nog lang voelbaar zijn wanneer Duterte al lang is afgetreden en een nieuwe president het roer heeft overgenomen.
Marilyn zegt dat ze de zaak zou laten vallen als de agenten toe zouden geven dat ze hebben gelogen over wat er is gebeurd. Ze wil gewoon dat ze niet meer beweren dat de slachtoffers terugvochten, en dat ze geen mensen meer vermoorden. “Ik heb te doen met alle de mensen die zijn achtergebleven,” zegt ze. “Vooral de kinderen.”Kinderen zoals Jocelyn.Jocelyn is nu elf jaar oud en zit in groep zeven. Voordat haar opa overleed, liepen ze elke dag samen naar school. Nu zorgt haar tante voor haar, die naast haar eigen kinderen nu nog een extra mond te voeden heeft.“Ik wacht zo lang ik kan,” zegt ze, vastberaden om zijn naam te zuiveren. “Jessie was een goed persoon.”