70 mensen zijn gewond geraakt bij het maken van deze film

Vorige maand ging de Hongaarse film White God in première, een modern verhaal over klassenonderdrukking waarin niet mensen, maar 250 semi-getrainde straathonden, de hoofdrol spelen. Het is een indrukwekkende manier van werken, en eentje die bovendien goed past bij het narratief van regisseur Kornel Mundruczo. De samenwerking met de straathonden verliep vlekkeloos, maar niet iedere cineastische onderneming waarin dieren centraal staan is even gelukkig afgelopen. Vorige week beleefde de film Roar uit 1981 zijn re-release onder het label Drafthouse Films. Het is een film waarbij je haren recht overeind gaan staan als je hoort hoe die tot stand is gekomen.

Het begon allemaal met de samenwerking tussen Tippi Hedren, de actrice uit The Birds, en haar man Noel Marshall, producer van onder andere The Excorcist. Marshall had een nogal ambitieus idee voor zijn regisseerdebuut: hij wilde een film maken met honderd ongetemde leeuwen, tijgers, poema’s en luipaarden (en twee olifanten). Hoewel het bizarre plan ook echt is uitgevoerd, bleef de carrière van Marshall na die ene film steken. Een keuze die verantwoord mag heten.

De trailer van Roar

Het verhaal gaat dat toen Marshall en Hedren in 1969 in Afrika waren voor haar filmopname van Satan’s Harvest, ze een bezoek brachten aan een nabijgelegen natuurgebied vol wilde dieren. Tijdens de tour in Mozambique stuitten ze op iets wonderbaarlijks: een verlaten bungalow die was overgenomen door een groep wilde leeuwen – een ongewone mix van natuurlijke orde en chaos, verpakt in één locatie. Het stel zag er meteen de basis voor een film in.

Marshall kreeg het idee voor een activistisch drama over dieren die hun natuurlijke leefgebied kwijtraakten, dat hij zou filmen op hun eigen landgoed 65 kilometer ten noorden van Los Angeles. De film zou gaan over een man die het leven van de wilde dieren in stand probeerde te houden, een missie waarbij hij en zijn gezin genoodzaakt waren om zelf tussen de leeuwen te leven om ze te beschermen tegen stropers en de overheid. Marshall nam daarbij zowel het script als de hoofdrol voor zijn rekening, het gezin werd gespeeld door zijn vrouw Hedren en zijn kinderen – een jonge Melanie Griffith, Jerry Marshall en John Marshall.

Het oorspronkelijke plan was om de film in een half jaar op te nemen met een budget van zo'n drie miljoen dollar, maar uiteindelijk deden Marshall en Hedren er vijf jaar over en kostte de film in totaal zeventien miljoen dollar om te maken, een bedrag dat grotendeels door het stel zelf werd gefinancierd. De reden hiervoor was simpel: de wilde dieren bleken alles behalve mee te willen werken aan de film. Marshall en zijn crew, waaronder de Nederlandse cameraman en toekomstig Twister-regisseur Jan de Bont, hadden geen andere keus dan de scenes in documentairestijl te schieten, met acht Panavision 35mm camera's die voortdurend liepen om alle 'actie' in beeld te brengen. Sommige scenes, zoals wanneer Marshall in een jeep rijdt met twee tijgers in de achterbak, kostten weken aan dagelijkse repetities voordat ze eindelijk gefilmd konden worden.

Naarmate het filmproject vorderde werd langzaam maar zeker duidelijk dat de crew niet in staat was om de wilde dieren tijdens het filmen in bedwang te houden, met afschuwelijke aanvallen tot gevolg. In totaal waren er op de set maar liefst zeventig incidenten: De Bont werd door een leeuw gescalpeerd, waarna hij maar liefst 120 hechtingen nodig had om de wond te dichten; Hedren brak haar been na een aanvaring met Timbo de Olifant. De open wond die de beenbreuk opleverde bleek ook nog geïnfecteerd te zijn met zwarte gangreen, een ontdekking die pas later werd gedaan toen Hebren in het ziekenhuis was om haar zoon Jerry te bezoeken, die zelf met beenletsel in het ziekenhuis lag. En de lijst gaat door. Een aanval op de jonge Melanie, waarbij een omhelzing met een leeuw al snel in een wurggreep veranderde, is zelfs in beeld gebracht. Later was er plastische chirurgie nodig om de wonden in haar gezicht te herstellen.

Het is deze waslijst aan incidenten die de film ook nu nog een zwart randje geeft. Sommige crewleden spreken nog steeds openlijk over de vele worstelingen van de film, terwijl anderen (waaronder Marshall) er niets meer mee te maken lijken te willen hebben. Tijdens het filmen werd er op de set al gefluisterd over “de vloek van The Exorcist” – waarbij iedereen die ook maar iets met de horrorfilm te maken had gehad (Marshall was coproducent) getroffen leek te worden door een onverklaarbare reeks aan tegenslagen. Er was dan ook genoeg mis. Naast de vele ongelukken werd de set van Roar namelijk ook nog geteisterd door ziektes, vermoorde en vrijgelaten leeuwen en vernietigde apparatuur, waardoor de productie in totaal zo'n acht weken stilgelegd moest worden.

Toen de film eenmaal af was, kostte het nog eens vijf jaar voordat Roar in 1981 dan eindelijk in de bioscoop verscheen. De reacties waren op z'n zachts gezegd lauwtjes, met een schamele twee miljoen dollar aan opbrengsten. Zonder het bloedstollende achtergrondverhaal van hoe de film tot stand was gekomen, was Roar niet veel meer dan een overhaast en ongeregeld zooitje, zo leek het, een komedie die maar niet een komedie wilde worden.

Roar werd in de bioscoop als een "ferocious comedy" aangeprezen, een slogan die meer een verbloeming lijkt voor het drama achter de schermen dan een slimme marketing. In elke scene is voelbaar hoe de acteurs geforceerd kalm proberen te blijven te midden van soms wel acht wilde dieren tegelijkertijd. Het geeft je het vreemde gevoel alsof jij - de kijker - de enige bent die zich zorgen maakt om de veiligheid van de acteur. Sprekend is de combinatie van de leeuw Togar, een soort Scar uit Lion King die in zo'n beetje elke scene als een dolle tekeergaat en altijd wel iets of iemand verminkt, en Marshall, die het hele gebeuren quasinonchalant van zich afschudt, alsof Togar niet meer is dan een vriend op een feestje die iets teveel gedronken heeft.

Misschien heb je al eens gehoord van het excentrieke leven waar Marshall, Hedren en hun kinderen na Roar in zijn beland. LIFE Magazine maakte bijvoorbeeld al eens deze indrukwekkende fotoserie van de familie, waarin ze in hun huis in Beverly Hills op de foto staan afgebeeld samen met Neil, een volwassen leeuw die ze als huisdier overnamen van een dierentemmer. Later nam de familie nog zeven andere leeuwen in huis, waarna buren begonnen te klagen over het lawaai, de stank en de vraag of het wel zo veilig was om acht volwassen leeuwen als buren te hebben.

Uiteindelijk gaat de hele Roar-sage over een excentrieke familie die hun leven op het spel heeft gezet om een middelmatige film te maken. Het is een droom die trouwens niet geheel zonder resultaat is gebleven. The Roar Foundation, een non-profit organisatie opgezet door Hedren waar o.a. de Shambala Preserve for Big Cats toebehoort, bestaat tot de dag van vandaag. Wat betreft de film zelf, zal Roar vooral bekend blijven staan om wat er zich achter – en niet op – het scherm afspeelde.

Lees ook:

5 Oscar-winnende documentairetips van de makers van 'Citizenfour'

Waarom ziet elke scene in House of Cards er hetzelfde uit?

De profielshots van Tarantino in één supercut

Het eerste en laatste shot van 55 beroemde films naast elkaar geplakt