FYI.

This story is over 5 years old.

Kunst

Ai Weiwei: geniaal of bloedirritant?

Vandaag opent in Foam in Amsterdam de expositie #SafePassage van de Chinese kunstenaar. Een moment om de balans op te maken.
#SafePassage (2016), Ai Weiwei. Foto door Anne van der Weijden, met dank aan Foam

Held, onruststoker, genie, profiteur. Je kunt veel van Ai Weiwei vinden, maar dat hij iets losmaakt bij zijn publiek is duidelijk. Van zijn middelvingerselfie met Julian Assange en de rel met speelgoedfabrikant LEGO tot de omstreden foto waarin hij de aanspoelfoto van de vluchteling Aylan naspeelt; Ai Weiwei is zich als geen ander bewust van de media-aandacht die hij geniet en hij lijkt niet bang die uit te buiten voor zowel zichzelf als de politieke kwesties die hij aan de kaak wil stellen.

Advertentie

Nu strijkt de man neer in Foam Amsterdam, waar hij met de nieuwe tentoonstelling #SafePassage de vluchtelingencrisis in de spotlight wil zetten. Een mooi moment om even de balans op te maken. We zetten vijf kunstwerken / relletjes op een rij.

Afbeelding via

1. Ai Weiwei neemt je mee in zijn opsluiting (2013)

In 2011 werd Ai Weiwei 81 dagen opgesloten in Beijing. Om ons allemaal te tonen hoe het er daar aan toe ging, maakte hij in 2013 het werk S.A.C.R.E.D. Het zijn zes grote ijzeren dozen waarin toeschouwers kunnen kijken naar sculpturen die zijn gevangenschap uitbeelden: Ai Weiwei wordt ondervraagd, Ai Weiwei eet, Ai Weiwei neemt een douche, en dat allemaal in dezelfde kleine cel, onder dubbele bewaking. Naast opnieuw een aanklacht tegen de Chinese regering, kan dit kunstproject met een beetje fantasie ook gezien worden als een persoonlijke therapie voor Ai Weiwei zelf.

Een foto die is geplaatst door Ai Weiwei (@aiww) op

16 Sep 2015 om 10:10 PDT

2. Een selfie met Julian Assange (2015)

Een van de stokpaardjes van Ai Weiwei, is de vrijheid van meningsuiting. Het is daarom geen toeval dat hij en Julian Assange, de stichter van WikiLeaks, goede vrienden zijn. In september 2015 bracht hij een bezoekje aan Assange in de Ecuadoraanse ambassade in West-Londen, waar Assange al enkele jaren woont. Ai Weiwei postte na de ontmoeting een foto op Instagram waarop hij en Assange lachend hun middenvinger opsteken naar de camera. Het heeft iets jongensachtig, twee van de meest bekende dissidenten die rebelleren met een fuck you-vingertje. Een kleine media-rel was het gevolg.

Afbeelding via

Advertentie

3. Ai Weiwei vs. LEGO (2015)

In oktober 2015 wou Ai Weiwei een expositie maken over politieke dissidenten. Als materiaal voor de kunstwerken koos hij voor LEGO-blokken en hier knelde nu net het schoentje. Toen hij het bedrijf vroeg of hij blokjes kon bestellen voor een kunstwerk, wezen ze hem af. LEGO wou zijn product niet laten gebruiken voor een politiek statement. Ai Weiwei reageerde door LEGO te verwijten dat ze geen respect hadden voor de vrije meningsuiting. Er ontstond een controverse en de speelgoedproducent besliste zijn beleid aan te passen. Vanaf dan vragen ze kunstenaars om duidelijk te maken dat het bedrijf geen link heeft met gemaakte projecten en/of kunstwerken.

Artist Ai Weiwei wraps the columns of Berlin's Konzerthaus with 14,000 salvaged #refugee life vests to bring awareness to the #refugeecrisis See more at @colossal #SafePassage #WeWelcomeRefugees #gemRefuge

A photo posted by gemRefuge (@gemrefuge) on

Feb 26, 2016 at 10:49am PST

4. Een controversiële installatie van reddingsvesten (2016)

Om de aandacht te vestigen op de vluchtelingencrisis, verpakte Ai de pilaren van het Berlijnse Konzerthaus met 14.000 reddingsvesten van vluchtelingen die de Middellandse zee trachtten over te steken vanuit Turkije en in Lesbos belandden. Maar waarom maakte hij het juist in Berlijn? Het lijkt raar, omdat Duitsland nu net het eerste Europese land was waar de vluchtelingen welkom waren. De reden is dat op 15 oktober 2015 het gala van Cinema for Peace er plaatsvond. Deze Amerikaanse groep wil via films en documentaires het bewustzijn voor de wereldwijde sociale, politieke en humanitaire uitdagingen vergroten. Er is ook een prijs aan verbonden en in 2015 was Ai Weiwei hoofd van de jury. Zijn aanwezigheid is in alle geval niet onopgemerkt voorbijgegaan.

#chineseartist #Aiweiwei

A photo posted by @tamana_faizy on

Jan 31, 2016 at 12:34am PST

5. Ai Weiwei imiteert de foto van de aangespoelde Aylan Kurdi (2016)

Begin dit jaar ging Ai Weiwei toch een beetje over de schreef. Toen de Chinese kunstenaar in Lesbos werkte aan een kunstproject over de vluchtelingencrisis, dacht hij even de wereldberoemde foto na te doen van het kleine Syrische jongetje, dat in september 2015 dood aanspoelde op het strand van de Turkse stad Bodrum. Sommigen vinden het bewonderenswaardig dat de kunstenaar zich zo inzet voor de vluchtelingen. Anderen vinden het niet echt kunst en sommigen noemen het zelfs een walgelijk beeld dat toont dat Ai Weiwei slechte smaak heeft. Het kan een vraag zijn of Ai Weiei hier uit eigenbelang gebruik maakt van een wereldschokkende foto. De kunstenaar liet in een reactie weten dat het een spontane ode aan Aylan was. "Een fotograaf en journalist van India Today vroegen me om te poseren voor een foto op het strand en mijn ogen te sluiten," zei hij tegen CNN.

Ai Weiwei's #SafePassage is vanaf 15 september tot en met 7 december te zien in Foam Amsterdam. Klik hier voor meer informatie.