De kunstenaars die advertenties ongevraagd wat eerlijker maakten

Al het beeld en de onderschriften met dank aan Bob Stayton

Net zoals kunstenaars nu billboards van Donald Trump onder handen nemen, was in 1980 geen enkel billboard in Santa Cruz meer veilig. Een groepje raddraaiende kunstenaars dat zich Truth in Advertising noemde, paste de advertenties in het Amerikaanse stadje op niet zo subtiele wijze aan. Het was hun doel om de eufemismen van advertenties aan de kaak te stellen door hun eigen tactiek tegen ze te gebruiken. Zo werd de sigarettenreclame “Kent II, Experience It!” veranderd in “Cancer, Experience It!”

Onder de schuilnaam William Board bedacht Bob Stayton een methode om de billboards te “updaten,” zoals hij het zelf noemt. Hij deelde zijn kennis met vrienden en vrienden van vrienden, en zo ontstond Truth in Advertising. “Niemand weet hoeveel mensen er precies bij betrokken waren,” zegt Stayton op zijn website. “We hadden geen rooster, een ook geen e-maillijst (er was toen nog geen e-mail). Omdat het toch om iets illegaals ging, was het beter om geen namen te kennen.” Hij vertelt The Creators Project dat hij veel tijd stopte in het bestuderen van de lettertypes en vervolgens foto’s van de billboards overtrekte op papier. Als de verhoudingen helemaal goed waren, zette hij de nieuwe belettering op behangpapier dat hij over het billboard heen plakte.

De billboards van Truth in Advertising werden snel opgepakt door de media, maar desondanks is er nooit een van de kunstenaars opgepakt. “Een keer was het kielekiele,” vertelt Stayton. “Er stonden mensen op de uitkijk en zij waarschuwden dat er een politieauto aankwam. Toen moesten we ons snel verstoppen. Omdat het beplakken maar enkele minuten duurde, was het risico dat we gepakt werden laag.”

Stayton was zelf bij 12 billboards betrokken. “Ik ben nu met pensioen, maar ik heb de aanwijzingen wel opgeschreven voor als iemand anders ermee aan de slag wil,” vertelt hij. “Als iemand mijn methode wil gebruiken, dan mogen ze ook de naam Truth in Advertising gebruiken. Er zit absoluut geen copyright op.” Hoewel we niemand willen aanzetten tot het vernietigen van iemand anders eigendom, kun je de officiële handleiding van Truth in Advertising hier vinden.

Uiteindelijk is de groep kunstenaars verdwenen, nadat Santa Cruz alle billboards in de stad verbood. In 2007 heeft het Santa Cruz Museum of Art and History nog foto’s van de billboards tentoongesteld, maar verder is het werk van Truth in Advertising niet heel erg bekend geworden. Hedendaagse projecten als NOAD en Brandalism kunnen wel gezien worden als hun opvolgers.