De ornamenten van Nynke Koster zijn een tijdreis langs invloedrijke bouwstijlen

De kunstenaar Nynke Koster vindt het soms lastig om dierbare plekken achter te laten, zo geeft ze toe op haar website. Toen ze drie jaar geleden afstudeerde aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag, deed ze dat door verschillende plekken in de academie te ‘verzamelen’ – ze maakte rubberen afdrukken van kleine stukjes gebouw. Ook met haar nieuwe project Elements of Time verwerkt ze haar bewondering voor bepaalde plekken in tastbare herinneringen. Elements op Time bestaat uit ornamenten die hun oorsprong vinden in verschillende bouwperioden, en zijn vastgelegd in rubber. Om meer te weten te komen over haar werkwijze, en wat ze zo speciaal vindt aan deze ornamenten, besloot ik haar op te zoeken in haar atelier in Den Haag.

Kosters atelier bevindt zich in De Besturing in Den Haag, een oude scheepswerf. Eenmaal binnen en verwelkomd, zie ik al een paar krukjes staan in de ruimte. Ze zien er zacht uit, en op de een of andere manier zou ik ze het liefst even aanraken. En voordat ik het zelf door heb, doe ik dat eigenlijk ook gewoon. Ik zit met mijn handen aan een ornament. Maar mag dit eigenlijk wel? Het is toch kunst? The Creators Project: Hey Nynke, ik zit nu zonder te vragen aan je werk, maar mag dit eigenlijk wel?
Nynke Koster: Ja hoor, je mag er ook op zitten als je wilt. Ik krijg wel vaker de vraag van mensen of ze er op mogen zitten, en of het niet zonde van het krukje is, maar dat is het wat mij betreft niet. Ik vind het juist wel tof als je op kunst kunt zitten, liggen of het aan mag raken. Het krukje zit echt superlekker, dat had ik helemaal niet verwacht. Waar wordt het van gemaakt?
De buitenste laag is gemaakt van rubber. Daaronder zit een laag schuim waardoor het krukje zacht is. En voor de stabiliteit en stevigheid zit er een houten kubus in.

Hoe maak je ze?
De ornamenten giet ik af met een siliconen rubber. Het materiaal breng ik direct aan op het gebouw. Dit rubber is zo ontwikkeld dat het de muur niet aantast, als je de laag van de muur afhaalt lijkt het alsof het er nooit op heeft gezeten. De rubberen mallen giet ik in gips en deze verwerk ik tot de uiteindelijke objecten in mijn atelier. Waarom maak je eigenlijk überhaupt afdrukken van gebouwen en ornamenten?
Ik laat me inspireren door de ruimte om mij heen, en ben geïnteresseerd in de geschiedenis van architectuur, zowel interieur als exterieur. Plekken vertellen een verhaal en ze transformeren met verloop van tijd, met name door gebruik. Door een plek te kopiëren kan ik dit verhaal letterlijk opslaan.

En waarom ornamenten?
Ornamenten kunnen een tijdsgeest vatten, ze zijn een compositie of versieringselement dat de bouwstijl van een bepaalde tijd kernmerkt, waarmee ze een symbolische, esthetische of maatschappelijke functie kunnen bekleden. De vorm van een ornament wordt gekenmerkt door stilering, symmetrie en herhaling van een motief. De motieven zijn vooral afkomstig van geometrische motieven, verschillende natuurvormen (planten, dieren en mensen), maar ook van vormen uit kunst en nijverheid (trofeeën, emblemen en familiewapens.) Deze verschillende stijlen zie je nooit tegelijkertijd bij elkaar. Toen kwam ik op het idee om een tijdlijn te maken, die begint bij de barok en dan verder gaat langs de andere bouwstijlen. Welke ornamenten heb je precies verwerkt in je krukjes?
Alle afdrukken komen uit de Nederlandse architectuur. Het zijn vier verschillende architectonische stijlen, namelijk Barok, Art Nouveau, Neo-classicisme en AM1800. De eerste komt bijvoorbeeld van een statig huis langs de Keizersgracht in Amsterdam, en de laatste is van een oud bankgebouw in Den Haag.

Staat er nog nieuw werk in de planning?
Vanaf 25 juni mag ik mijn werk exposeren in paleis Soestdijk, waar veertig kunstenaars zijn uitgenodigd om speciaal werk voor, in en om het paleis te maken. Zelf ga ik een nieuw werk exposeren in de Stuczaal, het wordt een object dat op het plafond van die zaal reflecteert. Het zal een marmeren uitstraling hebben, waardoor mensen waarschijnlijk zullen denken dat het hard is, maar als ze het werk aanraken zullen ze voelen dat het van rubber is.

Ook ga ik nog een object maken speciaal voor het paleis. Het object zal Juliana heten en het komt op de plek te staan waar Juliana altijd stond om haar bezoek te ontvangen. Het object krijgt een koninklijke uitstraling, waarbij een originele koninklijke leeuw en kroon in het object verwerkt zullen zijn.

Bezoek ook de website van Nynke Koster