FYI.

This story is over 5 years old.

Vietnam

Staar in het papieren gezicht van een vergeten oorlog

Hans Meertens vroeg Vietnamveteranen om privéfoto's van de oorlog op te sturen zodat hij er papierkunstwerken van kon maken.
Wilson’s War, gebaseerd op een foto van Marc Levy. Copyright Hans Meertens

Foto’s van een oorlog die je hebt gemaakt toen je er zelf als soldaat middenin zat – je loopt er waarschijnlijk niet al te graag mee te koop. Toch lukte het de Bredase kunstenaar Hans Meertens ze los te weken bij dertig Vietnamveteranen voor zijn project Lost Pictures, waarin hij de foto’s gebruikte als basis voor een serie papierkunstwerken.

Op een groot wit vel papier snijdt hij de contouren van de foto uit, de uitsparingen in het papier vormen de schaduw en de contouren. “Het is nogal wat als de meest heftige ervaringen van je leven zich voor je twintigste afspelen. Het tekent je. Juist daarom wilde ik de foto’s met een mes uitsnijden,” vertelt Meertens aan The Creators Project. “Het vergt enorm veel tijd, concentratie en toewijding. Ik moet heel goed opletten waar ik de verbindingsstukken plaats, anders valt de tekening uit elkaar.”

Advertentie

Hij wist online de contactgegevens van een aantal Amerikaanse Vietnamveteranen te bemachtigen. “Ik heb ze toen gewoon gemaild en gevraagd om foto’s uit hun tijd in Vietnam op te sturen. Sommigen wezen mijn verzoek af, of waren heel terughoudend. Veel van hen hebben hun buik vol van de kritiek op hun inbreng daar,” vertelt hij. Toen Meertens uitlegde dat zijn serie niet politiek geladen of veroordelend is, had hij meer succes. Langzaam maar zeker begon hij de bijzondere inkijkjes in hun privélevens te ontvangen.

Op de vraag welk verhaal hem het meest is bijgebleven, noemt hij meteen dat van The Doublemint Twins. Meertens: “De vader van de toen achttienjarige tweeling Jennie en Terrie Frankel zag een advertentie in de Chicago Sun Times. Ze zochten een accordeonist om mee te gaan op een USO-show – een organisatie die entertainment voor uitgezonden soldaten organiseert. De vader van de twee dochters reageerde op de advertentie met het bericht dat hij niet één maar wel twee accordeonisten in de aanbieding had, die ook nog konden zingen én gitaar en klarinet konden spelen.” Voor ze het wisten zat de tweeling in een bomvol legervliegtuig op weg naar Zuid-Vietnam. Als The Doublemint Twins traden ze op veel plekken op, inclusief in de afgelegen, snikhete jungle, op geïmproviseerde podia waar soldaten in de brandende zon verheugd op ze zaten te wachten.

Met Lost Pictures wil Meertens de geschiedenis levend houden in een tijd waarin er steeds minder Vietnamveteranen zijn die hun verhalen nog na kunnen vertellen. Hij kiest er daarom ook bewust voor om dichtbij het authentieke beeld te blijven. “Ik vind het belangrijk dat de oorspronkelijkheid van de foto behouden blijft. In feite geef ik ze alleen een nieuwe vorm. Het moment waarop de foto is genomen ligt in de geschiedenis, maar die geschiedenis zat op haar beurt weer verstopt in een fotoalbum. Door er een kunstwerk van te maken, stap ik iedere keer een klein beetje terug het verleden in.”

Advertentie

Kijk voor meer informatie over Hans Meertens en de serie Lost Pictures op zijn website.