Hé JK Rowling, blijf eens met je poten van MIJN Harry Potter af

Mijn dertigste verjaardag, afgelopen weekend, viel heel toevallig samen met de dertigste verjaardag van Super Mario. Naast het feit dat ik er fijntjes aan werd herinnerd dat een fictieve besnorde loodgieter in die drie decennia meer heeft bereikt dan ik, gebeurde er ook nog iets anders, namelijk dit:

Voor degenen die het filmpje niet kunnen openen omdat ze bijvoorbeeld nóg ouder zijn dan ik en niet snappen hoe het internet werkt: dit is Shigeru Miyamoto, de bedenker en ontwerper van Super Mario Bros, die vragen van fans beantwoordt over het karakter en de fictieve wereld om hem heen. Zoals: was Super Mario Bros 3 alleen maar een toneelstuk? Antwoord: Miyamoto knikt.

Iets hieraan stoorde me heel erg, maar ik kon er niet precies de vinger op leggen wat dat precies was. Totdat ik plots een moment van helderheid had: ik realiseerde me dat ik een week eerder ook al vond dat een auteur van een fictiewereld haar bek moest houden. Namelijk toen ik een tweet tegenkwam van JK Rowling waarin ze duidelijk maakt dat je de naam van Voldemort, de Hitler onder de tovenaars, op z’n Frans uitspreekt. Met een stomme T dus.

Toen ik dit zag, viel al mijn opgekropte frustratie opeens op zijn plek: deze makers doen alsof het werk dat ze gecreëerd hebben nog steeds van hen is. Alsof ze nog invloed kunnen uitoefenen op de fantasiewereld die ze voor mij als publiek hebben geschapen. Dat is niet zo.

De Franse literatuurwetenschapper en criticus Roland Barthes schreef in de jaren zestig een invloedrijk essay, The Death of the Author, waarin hij beargumenteerde dat degene die de auteur van een tekst is, daarmee nog geen autoriteit heeft over die tekst. Met andere woorden: bij de interpretatie van een (fictief) verhaal zijn de intenties en de persoonlijke omstandigheden van de schrijver niet relevant.

Voor Barthes was een verhaal namelijk niet alleen maar de interpretatie van die ene persoon, maar een lappendeken van de betekenis die élke lezer eraan geeft. De auteur staat in feite alleen maar aan het begin van het maakproces van een verhaal. Nadat hij zijn creatie loslaat in de wereld is het buiten zijn bereik, als een heliumballon die je oplaat op het schoolplein.

De auteur is dood, en het enige dat telt is zijn tekst. Dat zou iemand aan JK Rowling moeten vertellen. Zij ligt als schrijver van Harry Potter al jaren te rotten in het graf, maar ze heeft zelf duidelijk de memo niet gekregen, want ze doet aan de lopende band uitspraken over hoe ik als lezer de wereld van Zweinstein en tovenarij moet interpreteren. Zo tweette ze in augustus dat Harry's grote vriend Hagrid een te knullige tovenaar zou zijn om zijn eigen beschermwezen op te roepen, kwam ze met een compleet nieuwe Joodse tovenaar op de proppen, en riep ze op een boekbespreking in 2007 ineens dat professor Perkamentus gay zou zijn. Maar uit de boeken blijkt dat verder nergens, zoals ook een fan eerder dit jaar verward uitsprak op Twitter. Rowling reageerde daarop met een flink pak morele verhevenheid:

Het is niet dat ik er problemen mee heb dat Perkamentus homo zou zijn, helemaal niet. Maar waar ik wel problemen mee heb is dat Rowling niet doorheeft dat ze dood is. Furieus probeert ze het Potter-universum te bewaken, als een zombie die de fantasiepolitie uithangt en op Twitter patrouilleert om steeds maar haar eigen interpretatie van het verhaal bij haar fans door de strot te drukken.

Door deze bullshit breek je als auteur de fantasiewereld van de fan, en ontfutsel je ons het eigendom van een fictief universum dat ons allemaal toebehoort. Het was een heel goed idee geweest om een belangrijk personage in zo’n prachtige serie homoseksueel te maken. Dan had het werk daadwerkelijk een goeie spokesperson voor diversiteit en tolerantie kunnen zijn. Maar het achteraf door mijn strot duwen van iets dat je vergeten bent in je boek te zetten, daar doe ik niet aan mee. De seksualiteit van MIJN professor Perkamentus is niet duidelijk. En niet relevant.