Het project WASTED zamelt plasticafval in om er gekleurde bouwblokken mee te maken

Plastic recyclen: we weten allemaal dat het kan, maar doen het nog veel te weinig. Uiteindelijk moeten we natuurlijk afkicken van onze plasticverslaving om de aarde niet helemaal te vernielen, maar tot die tijd kunnen we nog wel productief omgaan met het afval. Dat laat WASTED zien, een buurtlab dat op een slimme manier afvalverwerking, buurtbinding en educatie aan elkaar weet te koppelen.

WASTED maakt recyclen aantrekkelijk en tastbaar. Sinds begin april wordt samen met buurtbewoners plastic verzameld in Amsterdam-Noord. Voor elke volle zak plastic die bewoners inleveren krijgen ze een WASTED Coin, die ze vervolgens bij allerlei winkels, horeca en evenementen in de buurt kunnen inruilen voor korting of een specifieke aanbieding.

Bovendien gaat WASTED een stap verder dan recycling, het doet aan upcyclen. Het verzamelde plastic wordt gesorteerd, gewassen, versnipperd en versmolten om een nieuw leven als modulaire bouwblok te beginnen. Vooral wanneer er verschillende soorten plastic worden gebruikt krijg je een magisch resultaat, wat mij vol nostalgie doet denken aan de stuiterballen uit de jaren ’90. Van deze WASTED Blocks kunnen dan weer allerlei objecten worden gebouwd voor in de buurt, zoals bankjes of plantenbakken.

Mogelijke toepassingen voor de bouwblokken.

Projectmanager Barbara Koole vertelt over de verdere mogelijkheden van de blokken: “We willen ook graag een podium voor de lokale Pekmarkt bouwen, waar nu al iedere zaterdag muzikanten optreden. Daarnaast gaan we experimenteren om te kijken of er lampen kunnen worden gemaakt van lichtdoorlatend plastic.”

Een winkel in Amsterdam-Noord waar je met de WASTED Coins terecht kunt.

Met de lokale munteenheid kun je bij een breed scala aan bedrijven in Amsterdam-Noord terecht: zo krijg je korting bij de Turkse supermarkt, de fietsenmaker, het kringloopbedrijf en verschillende cafés en restaurants. Bij slagerij Kaddour krijg je bijvoorbeeld voor één munt een gratis gehaktbal en bij café De Ceuvel een dagmenu voor tien munten. “Kaartjes voor het festival Damaris gingen als een trein,” zegt Koole. “Wat ik zelf het leukst vind? Dat je gratis naar de Outdoor Cinema bij Pllek op de NDSM-werf kunt voor twee munten. Het zou mooi zijn als een grote supermarkt in de buurt zich binnenkort ook aansluit, of een plek als EYE.” Voor al die ondernemingen biedt het WASTED extra zichtbaarheid en kans op nieuwe bezoekers en klanten uit de buurt.

Het educatieve element speelt ook een belangrijke rol, in de vorm van workshops. Daarin wordt verteld over onze plasticverslaving, worden mensen opgeleid tot ‘WASTED-archeoloog’ (zodat je verschillende types plastic kunt onderscheiden) en leer je hoe je de bouwblokken kunt maken. Ook wordt op verschillende scholen in Amsterdam-Noord inmiddels een WASTED-lespakket aangeboden.

Het is niet de bedoeling dat WASTED beperkt blijft tot Amsterdam. Daarom is alle informatie over het project en het proces opensource-beschikbaar, zodat overal ter wereld eenzelfde organisatie kan worden opgezet en een machine kan worden gebouwd die plastic omsmelt tot WASTED-blokken. Aan interesse geen gebrek, vertelt Koole: “Er is interesse vanuit alle continenten. Er wordt zelfs vanuit India, Nieuw-Zeeland en Zambia contact met ons opgenomen.” Door de beweging op deze manier te laten groeien, kunnen bovendien ideeën van over de hele wereld bijdragen aan het optimaliseren van WASTED.

Buurtbewoners krijgen verzamelzakken die ze gevuld kunnen inleveren.

Een gemiddeld huishouden produceert ongeveer een volle zak (50 liter) plastic afval per week. Inmiddels zijn er in Amsterdam-Noord met de hulp van 250 buurtbewoners bijna tweeduizend volle zakken verzameld. Van de huidige opbrengst kunnen nu al zo’n 1024 plastic blokken worden gemaakt.