Dit kunstwerk heet 0642764284 en je kan het gewoon bellen

Eenzaam op een voetstuk staat een telefoon – verpakt in een plastic tasje, opgesloten in giethars en verbonden aan een oplader – te wachten op je belletje. Het kunstwerk heet 0642764284, wat gelijk ook het nummer is waarop je de iPhone kan bereiken. Als je de telefoon belt, krijg je een voicemail in drie verschillende talen te horen, waarna je een bericht kunt achterlaten. Sms'en kan ook, hoewel niemand je berichtje ooit zal zien. De opgesloten iPhone 1 vormt zo een geïsoleerde vorm van communicatie in het digitale tijdperk, een soort biechthok voor de geheimen van iedereen die de interactie met de telefoon aangaat. Zoals de makers Noah Latif Lamp en Ciro Dublos van het kunstenaarscollectief Indebt Studio me later op vrolijke toon zullen vertellen, zou je "ook gewoon een moord op de telefoon kunnen bekennen," zonder dat er ook iemand achter zal komen. Ik sprak met ze over hun ongewone kunstwerk.

Creators: Waarom stop je je mobiele telefoon in giethars?
Noah: Ik heb nooit een mobiele telefoon gehad.
Ciro: Ik weet nog precies wanneer we het idee bedachten. We zaten bij Okura hotel. Bij het water.

Vertel.
Ciro: Ja maar de locatie is niet per sé heel noodzakelijk eigenlijk. We zaten daar knetterstoned en dachten: Hoe vet is het als je een telefoon hebt die je kan bellen, maar niet kan bereiken of opnemen. We dachten eerst: kom we hangen die telefoon hoog in een boom, dat je ‘m altijd hoort afgaan maar niet kan opnemen.
Noah: We hadden op een gegeven moment een ingeving. We moeten een telefoon maken die je niet kan opnemen maar die wel altijd bereikbaar is.

Vonden jullie het irritant dan, om altijd maar bereikbaar te zijn?
Ciro: Nee, helemaal niet, Noah heeft zelfs nooit een telefoon gehad in zijn leven.

Nog steeds niet?
Noah: Ja nu wel, maar dat is voor business. Het moet nu wel. Sssssh, mag je niet zeggen hoor.
Ciro: Een andere avond zaten wij op straat, bij Blauwplein. Er was zo’n dakloze man, die kwam met een babbel.

Een babbel dus, waar ging die over?
Noah: We zaten over conspiracies te praten. Over Apple. Dat het logo van Apple een verboden vrucht is met een hapje eruit. We hebben ook heel bewust voor de eerste iPhone gekozen. Het refereert naar de verboden vrucht. Zodra je van de vrucht eet, ben je fucked up.

Zoals wanneer je je eerste smartphone koopt, dan ben je fucked up?
Noah: Ja, de eerste iPhone kwam uit en toen is die shit helemaal ultra-gedigitaliseerd geworden. Dus het is een soort van verboden vrucht, right? Het begin van het einde.

Is dit werk in die zin een kritiek daarop?
Ciro: Ik weet niet of het kritiek is, het is meer een aanduiding, een observatie. We hebben daar verder geen mening over.

Toch is het wel een mooie vergelijking, het begin van een nieuw tijdperk.
Ciro: Ja het is eigenlijk een diepere laag van het werk, in eerste instantie is het een telefoon die je gewoon niet kunt bereiken. Als we dat aan mensen vertellen is dat meestal al genoeg.
Noah: Je kan de telefoon bellen en een voicemail achterlaten. Je kunt smsjes sturen, maar alles blijft altijd in de telefoon, niemand weet het. Je zou ook gewoon een moord kunnen bekennen.

Als een soort digitaal biechthok.
Noah: Ja, niemand kan erbij, behalve het internet. We bedoelen er verder niets religieus mee, alleen dat Apple zelf al bijna een geloof is.
Ciro: Mensen die iets van Apple kopen hebben vaak meerdere producten van Apple. Een telefoon, een computer, enzovoorts.
Noah: God is de iCloud.

De iPhone als zonde?
Noah: Kijk, toen de slang Eva had overgehaald om van de vrucht te eten, kwamen ze erachter dat ze naakt waren. Toen werden ze uit het paradijs gegooid. Ze waren er opeens bewust van dat ze mens waren en geen beesten. Ze stapten uit de natuur en begonnen zich te schamen voor hun naaktheid. We zijn nu met die telefoons weer uit de natuur gestapt. Mensen profileren zich nu heel bewust. We zijn zelfgemaakte goden op social media, iedereen laat zich alleen van z’n beste kant zien.

Tot slot: van wie was die telefoon eigenlijk?
Ciro: Niemand, die hebben we gevonden.

De opgesloten iPhone is van 24 november tot en met 2 december 2018 te vinden in een gashouder in de Oostpoort in Amsterdam, als onderdeel van de tentoonstelling 'No Harm done'. Voor meer informatie kun je de website van Indebt Studio bezoeken – een belletje zal immers weinig opleveren.