De kutten van Patrick van der Elst zijn niet wat ze lijken

De Belgische kunstenaar Patrick van der Elst is al drie jaar bezig met Sexe, een serie van vagina's die hij die ene keer inkleurt met afbeeldingen van geld en het geloof, en de andere keer opvult met duizenden echte margrieten. Als je alleen vluchtig naar de serie kijkt, mis je waarschijnlijk de grotere thema's die Van der Elst met zijn kuttenkunst wil aansnijden. Hij is namelijk bloedserieus. Over vagina's, maar ook over vrouwen en hun achtergestelde rol in de samenleving.

“In deze serie breng ik het vrouw-zijn terug tot dat wat een vrouw een vrouw maakt. Dat doe ik om de discussie op te starten. Ik wil de rol van vrouwen in onze samenleving bevragen. In veel gevallen lijkt het namelijk alsof de vrouw altijd de verliezende partij is.”

Van der Elst heeft achter elk van zijn portretten uit de serie een verhaal, maar het duurt soms even voordat hij die wil vertellen, en voordat ik die begrijp. In het religieuze beeld, getiteld Enslavement 1, combineert hij een vagina – "uit geheime bron, maar wel echt" – met symbolen uit het christendom. Door twee onverenigbare werelden, een aseksuele en een hyperseksuele, toch met elkaar te verenigen schept hij een sterk contrast, dat je als kijker wat radeloos achter laat. Wat gebeurt er hier nou eigenlijk?

“We zijn in de geschiedenis sterk beïnvloed door de vrouwelijke beeldvorming van het Christendom,” vertelt hij. “Denk aan de Maagd Maria en de Madonna, allebei aseksueel en eeuwig maagdelijk. Dat vrouwenbeeld heeft nog steeds effect op onze maatschappij en het is totaal onrealistisch.”

Je kunt je afvragen of Van der Elst het goed aanpakt als hij de vrouw juist reduceert tot niets meer dan haar geslacht, maar in zijn ogen is dat cruciaal. “Ik zou willen pleiten voor een realistischer en normaler seksueel imago van de vrouw. Je kan in onze samenleving óf het onrealistische en doorgeslagen seksuele beeld in de porno zien, of je ziet niks. Er is geen gemiddelde.”

Het gevaar van dit soort kunst (en artikelen) is dat het al snel als banaal ervaren wordt. Als ik het aan Van der Elst vraag, zegt hij dat het hem niet zoveel doet. “Ik denk altijd heel lang na over mijn kunst, omdat ik exact wil weten wat ik wil uitdrukken. Dat zorgt er ook voor dat ik mijn kunst goed kan rechtvaardigen. Ik maak nooit zomaar iets omdat het mooi of leuk is. Als mensen deze serie banaal vinden, moeten ze dat lekker zelf weten. I don’t care.”

Bekijk de rest van de serie hieronder, met uitleg van de kunstenaar:

Klik hier voor de volledige serie op website van Patrick van der Elst. Mocht je niet genoeg hebben van de kunst van Van der Elst dan raad ik de serie Babies aan (nogal bizar).