'Points of View' is een interactieve webserie uit het hart van de Gazastrook

De voortdurende nieuwsstroom van de afgelopen maanden over het geweld in de Gazastrook zorgde dat de Canadese kunstenaar Zohar Kfir zich steeds gedesoriënteerder begon te voelen. “De media vertellen allemaal hun eigen verhaal,” zegt ze. “Het is belangrijk om een testament te hebben van de mensen die daar leven.” Haar nieuwste kunstproject, genaamd Points of View, probeert dat testament mogelijk te maken. In een interactieve webserie uploadt de kunstenaar video’s die door de Palestijnen zelf ter plekke zijn opgenomen. Het project moet naast het geweld ook een beeld geven van het dagelijks leven in de conflictgebieden, iets dat volgens Kfir in de media nauwelijks meer wordt belicht.

Toen Kfir in 2008 een bezoek bracht aan het hoofdkantoor van het Israeli Information Center for Human Rights in the Occupied Territories, ook wel bekend als B’Tselem, vond ze zichzelf in een kamer vol met stapels van DVD’s die de organisatie via Palestijnse vrijwilligers had verzameld. Vanaf het moment dat ze de opnames begon te bekijken, was ze gevangen door wat ze zag. De beelden waren het resultaat van B’Tselems Camera Distribution Project, een initiatief van de NGO waarin videocamera’s en filmtraining werden verstrekt aan inwoners van de achtergestelde conflictgebieden als de Westelijke Jordaanoever, Oost-Jeruzalem en de Gazastrook, in een poging om de mensenrechtenschendingen in het gebied te documenteren. De Palestijnen werden daarbij geïnstrueerd om de opnames tijdens het filmen nooit te pauzeren, zodat de tijdstempels van de beelden als bewijs konden dienen dat de opnames authentiek waren. “Met camera’s kun je terugschieten,” zegt Kfir. “Het is een vorm van zelfverdediging.” In een paar gevallen zijn de beelden die met B’Tselems camera’s zijn geschoten inmiddels gebruikt in rechtszaken.

Maar Kfir begreep bij het zien van de beelden als geen ander dat het project naast een documentatie van het geweld ook een kans bood om de menselijke kant van het conflict te tonen. De video's bieden een onbewerkt, ruw beeld van het dagelijks leven in Gaza, dat volgens de kunstenaar nauwelijks nog in de mainstream media wordt getoond. In een van de verhalen van Points of View zien we bijvoorbeeld hoe een groep jonge journalistiekstudenten hun leven vastleggen in de nasleep van 'Operation Cast Lead', een drie weken durend conflict in december 2008 tussen Palestijnse militanten en het Israëlische leger. De opnames variëren van een optreden van een lid van de lokale rapgroep Palestian Rappersz, die zijn vader had verloren tijdens de gevechten, tot opnames in een vluchtelingenkamp waar we zien hoe jongens in een internetcafé Counter Strike zitten spelen.

De video’s van Points of View worden op de website weergegeven als gekleurde pinnen op een kaart van Israël, zodat de kijker meerdere wegen kan belopen tussen de content. “Ik vind het belangrijk dat mensen bekend worden met de anatomie van Israël en actief een keuze maken over welke locatie ze willen bezoeken,” zegt Kfir. Ieder punt om de kaart is verbonden met lijnen of “trails” die de kijker kan volgen, terwijl filters aan de zijkant van de website de video’s per plaats, onderwerp of thema organiseren.

Naast een inkijkje in het gebied, hoopt Kfir met haar project vooral een tijdsdocument van Palestina maken. “Ik maak hiermee eigenlijk een archief van het archief van B’Tselem,” zegt ze. Gebruikers zijn in staat om zelf video’s te uploaden, een geo-locatie toe te voegen en gemakkelijk op de kaart te plaatsen. Het slagen van het project staat of valt met de mate waarin de vrijwilligers betrokken zullen blijven met het project en content blijven uploaden.

Terwijl Points of View deze week werd vertoond op de jaarlijkse computergraphics-conferentie SIGGRAPH, is aan de andere kant van de oceaan het staakt-het-vuren tussen Israël en Palestina met nog één dag verlengd. Wanneer dat staakt-het-vuren straks wordt opgeheven, zou de nasleep ervan wel eens een van de nieuwe momenten zijn die in het Points of View wordt opgenomen.

Als curator van het project is Kfir zich er van bewust dat ze daarbij continue een balans van de waarheid zal moeten vinden. “Iedere keuze in de editing en selectie van de video's zorgt ervoor dat één bepaalde realiteit boven een andere wordt geplaats,” zegt ze. Maar juist door de verhalen op deze kaartgebonden, interactieve wijze te tonen, hoopt Kfir dat Points of View een neutraal medium kan zijn om de verhalen uit het gebied naar buiten te brengen. “Iedereen heeft natuurlijk een mening over het Midden-Oosten,” zegt ze. “Maar dit project biedt mensen de mogelijkheid om wat er in het gebied gebeurt vanuit verschillende invalshoeken te bekijken — ze hebben de vrijheid om hun eigen begrip te vormen, en hun eigen conclusies te trekken.”

Bekijk de video's op de website van Points of View hier, en volg het project op Twitter: @pointsofviewdoc