Gaspar Noé over seks, drugs en eeuwige liefde

A photo posted by Love (@lovefilm3d) on Sep 25, 2015 at 10:46am PDT

Waarschijnlijk weet je ondertussen wel of de nieuwe film van de Gaspar Noé iets voor je is of niet. Zijn vorige drie films (I Stand Alone, Irreversible, Enter The Void) dompelen je vanaf het begin onder in een mix van extreem geweld, angst en afkeer. Zijn nieuwste film Love is een 3D-drama en begint hetzelfde, maar eindigt eerder verrassend en sensueel dan provocerend.

Het verhaal speelt zich af op een brakke grijze dag in Parijs. Murphy (gespeeld door Karl Glusman) hoort dat zijn ex-vriendin Electra (Aomi Muyock) wordt vermist. Wat volgt is een met drugs, melancholie en seks doordrenkte trip door Murphy’s herinneringen, eerst van de twee heftige jaren die hij met Electra doorbracht, dan door de gebeurtenissen die hem bij zijn huidige jonge Deense vriendin brachtten (Klara Kristin). We spraken met Noé over zijn vierde film Love, het belang van geluidsbewerking en de Westerse angst voor de mannelijke erectie.

The Creators Project: Tijdens de eerste tien minuten van Love hoor je constant het geluid van vallende regen. Het contrast met Irreversible, waar je een beklemmende ruis gebruikt, kan haast niet groter zijn.  
Gaspar Noé: Precies. In Irreversible gebruikte ik een lage frequentie om mensen ongemakkelijk te maken. En ik weet dat regen een beetje voelt als opium, wat Karls personage in het begin van de film neemt. Tel de regen, de opium en het feit dat hij heeft gedronken bij elkaar op en je hebt een goede mix. Het is net als dat je MDMA neemt en dat je de volgende dag niks anders kan dan naar het plafond staren en nadenken over je verleden.

A photo posted by Love (@lovefilm3d) on Sep 27, 2015 at 9:29am PDT

Geluid is altijd een belangrijk element in je werk. Hoe speelt het een rol in deze film?
Het geluid in Love is niet even complex als in Irreversible of Enter The Void. De film is net een musical: het ene moment heb je een scè­ne waar mensen dansen en zingen en het andere moment is het stil en praten ze. Je hebt eerst een scè­ne met dialoog, waarvan een groot deel is geïmproviseerd, en dan is er een bijna geheel stille scène waarin mensen seks hebben op muziek. Je hoort de eerste noot van de muziek en denkt meteen: we gaan hier naar iets non-verbaals.

Hoe kwam je op de namen van je personages, inclusief de jouwe?
Ik wilde dat de meeste personages namen kregen uit mijn naaste omgeving. Julio is mijn tweede naam, Murphy is mijn moeders achternaam en mijn zus heet Paula. Het staat allemaal dicht bij me. De hoofdpersonage is een mix van mij en mijn beste vrienden toen we ergens in de twintig of dertig waren. Hij is niet altijd slim, vooral niet als hij heeft gedronken, maar ik begrijp hem goed. Wat betreft Electra wilde ik bewust niet een naam gebruiken van iemand die ik ken. Toen ik het script schreef, gebruikte ik een paar keer een voor mij bekende naam en liep ik meteen vast. Ik kon alleen maar aan dat meisje denken. Toen besefte ik me dat ik een naam moest gebruiken die niks voor me betekent. Ze is voor mij een abstracte mix van verschillende mensen.

A photo posted by Love (@lovefilm3d) on Sep 24, 2015 at 12:14pm PDT

Je gebruikt uiteindelijk maar één tussentitel waarin je de wet van Murphy uitlegt. Klopt het dat je eigenlijk meer tussentitels wilde gebruiken?
Er stonden verschillende tussentitels in mijn eerste versie, maar dat waren allemaal definities van liefde, zoals Plato's “liefde is een ernstige vorm van krankzinnigheid”, of William Burroughs' “liefde is de meest natuurlijke pijnstiller die er is.” Het leek me allemaal een beetje voorspelbaar, dus uiteindelijk gebruikte ik maar één tussentitel.

Je moet geschreven woorden in je film altijd op een speelse manier gebruiken. Als je het bijvoorbeeld als titel voor een hoofdstuk gebruikt, dan maakt dat de film literair. Ik hou ervan hoe speels Godard is in zijn vroegere werk, ook omdat hij toen meer speelde met typografie – A Woman is Woman, Vivre Sa Vie, die films. Voordat ik aan deze film begon, heb ik al zijn werk bekeken om te ontdekken wat hem zo geweldig maakt, en wat niemand sindsdien heeft gebruikt.

Je zei eerder dat je wilde dat Love “oprecht gevoelige seksualiteit uitbeeldt”. Is er een bepaalde scè­ne of deel waar je dat voor jouw gevoel hebt bereikt?
De laatste keer dat ik de hele film zag, vond ik de scène met het trio geweldig. Het heeft de perfecte lengte, vind ik. Het is seksueel en het gaat om vrijheid, op een manier die je normaal niet ziet in commerciële films. Sinds de jaren zeventig is er een duidelijke scheiding tussen liefde en seks en dat laatste zag je vooral in erotische cinema. In het echte leven maak je geen onderscheid. Of je nou met je vriendin praat, een douche neemt of de liefde bedrijft. Het is net zo normaal als bier drinken of TV kijken.

In deze film gaat het niet om platte seks, maar de essentie van seks. Dat zag je ook recentelijk in Blue Is The Warmest Color – de passie en het verslavende effect van seks. Wat ik minder vond aan die film is dat heel duidelijk werd benadrukt dat de seks gesimuleerd was. Ik dacht: de seks lijkt zo echt, waarom moeten ze dat zeggen? Om die reden besloten we voor deze film niet prijs te geven wat er wel en niet echt is. Het is goed als het er goed uitziet op scherm. Het is een domper voor het publiek om te weten dat het niet echt is. In het leven is het veel makkelijker.

A photo posted by Love (@lovefilm3d) on Oct 16, 2015 at 10:08am PDT

Wat zit er volgens jou achter die scheiding tussen liefde en seks in films?
Films gaan over liegen tegen het publiek. De acteurs zijn bijvoorbeeld niet de personages in de film, maar ze bootsen wel hun levens na. Waarom zou je dan niet een van de mooiste en plezierige dingen in het leven nabootsen? Het probleem zit ‘m niet in het tonen van echte of neppe seks, het probleem zit in de westerse cultuur – ook in Europa – waar ze bang zijn voor de penis. Je bent óf een vrouw óf een homo als je een penis kan waarderen, maar heteroseksuele mannen zijn bang voor hun buurman’s penis. Misschien zijn ze bang dat hun vriendin opgewonden raakt? Of hun dochter of moeder? Waarom zie je het nooit, maar dan ook nooit, behalve in een film als Bad Lieutenant? En Harvey Keitel had niet eens een stijve in die scè­ne. Het is erg vreemd.

VICE Nederland sprak eerder deze maand met Noé over, je raadt het al, Love. Bekijk het interview hier.